Subdoelstelling 2.1.3:
Jonge inwoners kunnen zich maximaal ontwikkelen en halen een startkwalificatie.
Wat hebben we gedaan?
Zomerschool (proef)
In de zomervakantie van 2021 startte de 1e Zomerschool in Velsen. De Zomerschool is voor kinderen in het basisonderwijs met een achterstand op het gebied van taal, lezen en rekenen én kinderen die tijdens de zomervakantie weinig zomeractiviteiten hebben. Aan de proef deden 130 kinderen mee. Zij hebben baat bij leerzame activiteiten in de zomerperiode en een verlenging van de schoolperiode. De Zomerschool heeft als doel de ontwikkeling van deze kinderen op cognitief gebied te stimuleren en talenten van kinderen te activeren.
Naast een positieve invloed op de cognitieve ontwikkeling van kinderen, was de Zomerschool een leuke en zinvolle invulling van de zomervakantie. De kinderen hadden vooral op het gebied van sociaal emotioneel welbevinden veel profijt van de Zomerschool.
De Zomerschool is een samenwerking tussen de gemeente en de schoolbesturen Fedra, Atlant en OPO IJmond.
Jeugdondersteuningsplan en Uitvoeringsagenda onderwijs-jeugd
In 2021 stelden we het Jeugdondersteuningsplan Zuid Kennemerland en de Uitvoeringsagenda Midden Kennemerland op. Deze plannen versterken de verbinding tussen jeugdhulp en onderwijs. Vanuit een gedeelde visie en uitvoeringsagenda werken we aan het verminderen van thuiszittende leerlingen, en het verbeteren van het onderwijsaanbod en jeugdhulp voor kinderen en jongeren. Doelstellingen daarbij zijn: de integrale aanpak, gelijke kansen voor alle kinderen en meer inclusie.
Doorontwikkeling Jeugdteams
We versterkten de jeugdteams door te zorgen voor meer samenwerking binnen het team. De jeugdteams bieden ondersteuning op scholen vanuit jeugdhulp en jeugdmaatschappelijk werk. Door breed te kijken naar de vraagstukken van een kind, waarbij alle expertises meekijken, kom je tot passendere oplossingen. Ook is het belangrijk om als jeugdteam een goede en snelle samenwerking te hebben met andere betrokkenen, waaronder leerplicht. In 2021 legden we hiervoor een basis. In 2022 doen we een onderzoek naar de stand van zaken van de jeugdteams op alle scholen. En waar nodig maken we een plan om te komen tot echt breed samenwerken en voeren deze plannen uit.
Reguliere activiteiten
Beleidsplan Jeugd 2018-2021 en Uitvoeringsagenda 2021
Het Beleidsplan jeugd 2018-2021 Opgroeien in de IJmond beschrijft wat Velsen doet voor haar jeugdigen: van vrijetijdsbesteding tot preventieve ondersteuning en specialistische jeugdhulp. In 2021 startten we met de evaluatie van het beleidsplan. De resultaten gebruiken we voor het nieuwe beleidsplan Jeugd.
Lichte opvoedondersteuning
Het aantal koppelingen van vrijwilligers van Home-Start aan vraagzinnen met jonge kinderen viel in 2021 tegen. Belangrijke reden was dat het concept van Home-Start vrij strakke eisen stelt aan de hulpvraag en de leeftijd van de kinderen in het gezin. Eind 2021 stopte het project vanwege tegenvallende resultaten. In 2022 start de pilot gezinsmaatjes; een nieuwe manier om met vrijwilligers gezinnen met lichte opvoedvragen te ondersteunen.
Preventieve trainingen voor de jeugd
Voor kinderen die moeite hebben met sociale vaardigheden en voor kinderen die thuis te maken hebben met een (echt)scheidingssituatie, biedt Velsen groepstrainingen. In 2021 leerden deze kinderen onder andere hoe zij om kunnen gaan met emoties en hoe zij hun weerbaarheid en zelfvertrouwen kunnen vergroten.
Jeugdmaatschappelijk werk
Velsen biedt preventieve ondersteuning aan jeugdigen. De individuele ondersteuning richt zich op allerlei thema's, zoals pesten, assertiviteit, faalangst en omgaan met een ingrijpende gebeurtenis. Als meer ondersteuning nodig is, wordt samengewerkt en/of doorverwezen naar partners. Onderdeel van het jeugdmaatschappelijk werk is het bieden van ondersteuning aan jongeren tussen de 16 en 25 jaar bij het zoeken naar werk. De jongeren werken aan kennis en vaardigheden die hen helpen bij het krijgen en houden van werk.
Passend onderwijs in regionaal overleg met de gemeente
Passend onderwijs houdt in dat alle scholen een zorgplicht hebben en dat zij verantwoordelijk zijn om alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben een goede onderwijsplek te bieden. De reguliere en speciale scholen in Velsen werken samen in regionale samenwerkingsverbanden in de regio’s Midden-Kennemerland en Zuid-Kennemerland. Met hen voert de gemeente Op Overeenstemmingsgericht Overleg (OOGO) over de plannen voor onderwijs en jeugdhulp en andere gemeenschappelijke thema’s zoals het toezicht op de naleving van de leerplicht, het leerlingenvervoer, de onderwijshuisvesting en het achterstandenbeleid.
Onderwijsachterstandenbeleid
Velsen heeft een dekkend aanbod Voor- en vroegschoolse educatie (VVE). In 2019 verruimde Velsen het aanbod voorschoolse educatie van 10 uur naar 16 uur. In 2021 profiteerden peuters van de extra uren voorschoolse educatie en konden zij achterstanden sneller inlopen. Het doel daarvan is het voorkomen en bestrijden van (taal)achterstanden bij kinderen. En hen mede daardoor een zo goed mogelijke startpositie te bieden binnen het onderwijs. Jonge kinderen met een risico op taalachterstand worden vroegtijdig gesignaleerd en krijgen een effectief voorschools aanbod.
Kinderen die voor het eerst in Nederland zijn en de taal nog niet beheersen, kunnen de taal leren op de Internationale Taalklas (ITK). Het spreken en begrijpen van de Nederlandse taal vormt de basis voor hun integratie, sociale contacten en schoolloopbaan. Kinderen blijven gemiddeld 40 weken op de ITK en stromen daarna naar het regulier basisonderwijs of voortgezet onderwijs.
Leren in een inspirerende omgeving
Telstar Thuis in de Wijk organiseert Playing for succes. In 2021 deden ongeveer 150 tot 200 leerlingen uit de IJmond mee aan Playing for Succes. Het programma duurt ongeveer 10 weken. Dit programma is bedoeld voor leerlingen uit de bovenbouw van de basisschool en VMBO-leerlingen uit de brugklas. Het zijn leerlingen die een achterstand hebben opgelopen op school en een steuntje in de rug kunnen gebruiken. In een inspirerende omgeving zoals het Telstar Stadion ontmoeten leerlingen de voetbalspelers en werken zij aan het verbeteren van hun leerprestaties en het vergroten van hun zelfvertrouwen. Het doel is de leerlingen te laten ervaren dat leren ook leuk kan zijn.
Ondersteuning bij de overstap van basisschool naar het voortgezet onderwijs
Leerlingen die moeite hebben met de overstap van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs kunnen ondersteuning krijgen van een vrijwilliger van School ’s Cool. In 2021 ondersteunden we ongeveer 30 tot 40 leerlingen uit Velsen door een thuismentor van School ’s Cool.
Toezicht op naleving van de Leerplichtwet
De gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Leerplichtwet. Bij de uitvoering van de Leerplichtwet ligt in Velsen de nadruk op een preventieve benadering: de leerplichtambtenaren doen onderzoek naar de achtergrond van het verzuim en zoeken in de 1e plaats naar oplossingen, pas in 2e instantie gaat het om handhaven. In 2021 was er een daling in het aantal verzuimmeldingen. Door schoolsluitingen en corona is 2021 een jaar dat moeilijk te vergelijken is met voorgaande jaren. In 2021 legden de leerplichtambtenaren op verzoek van de scholen huisbezoeken af bij kinderen die bij het thuisonderwijs buiten beeld waren geraakt. Ook hebben ze actief meegedacht en acties ondernomen om samen met ouders, leerlingen en andere partijen tot oplossingen te komen.
Een belangrijk punt van aandacht is het behalen van een startkwalificatie. In de samenwerkingsregio voor de leer- en kwalificatieplicht Midden- en Zuid-Kennemerland werken we vooral aan vermindering van het aantal voortijdige schoolverlaters. De gemeente Velsen zet hiervoor een leerplichtambtenaar in die zich specifiek richt op de kwalificatieplicht in het MBO.
Behalen startkwalificatie
Sommige jongeren verlaten school voordat ze een startkwalificatie behalen. Voor deze schoolverlaters bieden we een gerichte activerende aanpak om hen te begeleiden naar de toekomst. Het Leerplein voert de Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC) aanpak uit. In 2021 was er een toename in het aantal Velsense jongeren bij het RMC. Voor een groot deel is deze toename toe te schrijven aan de doelgroep Jongeren In Kwetsbare Posities (JIKP), die het RMC sinds 2019 monitort en daardoor steeds beter in beeld komt. Het RMC begeleidt deze jongeren zoveel mogelijk terug naar school om een kwalificatie te halen. Als dat niet lukt ligt de nadruk op het vinden van een passende leer-werkplek en het behalen van deelcertificaten. Ook kijken we of deze jongeren meer ondersteuning nodig hebben bijvoorbeeld op het gebied van schuldenproblematiek.
Onderwijs voor ieder kind
Niet elke jongere is op ieder moment in de schoolcarrière in staat volledig onderwijs te volgen. Soms is de gezamenlijke inzet van onderwijs en zorg onmisbaar om een jongere verder te helpen. In 2021 versterkten we de samenwerking tussen het primair en voortgezet onderwijs, leerplicht/gemeenten en jeugdpartners. Zo zorgden we ervoor dat elke jongere in de regio in principe binnen 3 maanden het nodige traject dichtbij huis aangeboden kreeg. Daarnaast zijn er in de regio IJmond verschillende onderwijszorgklassen waar op een kleine groep kinderen zowel een onderwijsprofessional als een jeugdhulpprofessional aanwezig is. Hierdoor konden in 2021 meer kinderen onderwijs volgen.