Het (her)ontwikkelen en behouden van de ruimtelijke kwaliteit van de fysieke omgeving.

Invoering Omgevingswet nabij

De ingangsdatum voor de Omgevingswet is opnieuw uitgesteld. In de komende periode besluit de minister of de wet op 1 oktober 2022 of op 1 januari 2023 in zal gaan. De complete invoering van de wet moet in 2029 voltooid zijn. De wet heeft ingrijpende gevolgen voor onze werkwijze, de te gebruiken instrumenten en procedures in het Fysieke domein. Hier bereiden we ons op voor.

De uitvoering van de wet in Velsen is in 2021 vertraagd. De belangrijkste oorzaak daarvoor was het ontbreken van medewerkers binnen de gemeentelijke organisatie voor de opgave. Omdat het reguliere werk toenam (zie Stop Principeaanvragen) was er minder tijd voor de voorbereiding op de Omgevingswet. De krapte op de arbeidsmarkt maakte het tegelijkertijd heel lastig om een aantal vacatures in te vullen. We hebben daarom eind 2021 iemand ingehuurd om ons te helpen bij het vullen van de vacatures. Dat is grotendeels gelukt. Alleen de vacature voor de projectleider Omgevingsplan staat nog open.

Toch zijn er in 2021 belangrijke stappen vooruit gezet. We hebben allereerst samen met de raad het proces participatie bij ruimtelijke initiatieven vormgegeven. Het proces staat op hoofdlijnen beschreven in het Beleidskader Participatie en werken we in 2022 verder uit.

We zijn ook gestart met de invoering van een intake- en omgevingstafel Omgevingswet. Deze overlegtafels dragen straks bij aan snellere begeleiding van initiatieven, goede advisering over participatieprocessen bij die initiatieven en verbetering van de kwaliteit van de ambtelijke advisering. In 2021 hebben we met beide tafels geoefend aan de hand van een concreet project. In 2022 worden deze tafels definitief onderdeel van de gemeentelijke werkwijze.

De gemeente heeft zich in 2021 verder verdiept in de mogelijkheden en onmogelijkheden van het nieuwe instrument Omgevingsplan. Het Omgevingsplan vervangt onder de Omgevingswet alle bestemmingsplannen en (onderdelen van) de lokale verordeningen die gaan over de fysieke leefomgeving. Op het moment dat de Omgevingswet ingaat krijgen we een zogenaamd Omgevingsplan van rijkswege. Dat betekent dat we vanaf dat moment een Omgevingsplan hebben dat bestaat uit alle bestaande bestemmingsplannen, onze lokale beleidsregels, onze verordeningen en een aantal rijksregels waarvoor de gemeente verantwoordelijk wordt. Vanaf dat moment moeten we dat plan kunnen wijzigen volgens de daarvoor geldende regels. We krijgen tot 2029 de tijd om een nieuw Omgevingsplan op te stellen. Onze lokale ambitie om dat nieuwe Omgevingsplan in 2025 af te ronden is niet haalbaar. Het vraagt om meer capaciteit en tijd dan we in eerste instantie dachten. Het werkproces Wijzigen Omgevingsplan hebben we in 2021 wel vormgegeven en uitgeschreven.

Met het ingaan van de Omgevingswet houdt de Welstandscommissie op te bestaan. De adviescommissie Ruimtelijke kwaliteit gaat de Welstandscommissie vervangen. Wel hebben de gevolgen van deze verandering verkend en uitgewerkt in een concept-verordening. Dit concept wordt in 2022 met de raad besproken maar kan pas worden vastgesteld op de datum waarop de Omgevingswet ingaat.

Om technisch te kunnen werken met het Digitaal Stelsel Omgevingswet zijn bijna alle noodzakelijke pakketten aangekocht en de digitale koppelingen gerealiseerd. We missen nog het pakket en de aansluiting om onze inwoners digitaal aan de hand mee te kunnen nemen. De tijd dringt om dat aan te kopen.

Bij de invoering van de Omgevingswet werken we waar mogelijk samen met de IJmondgemeenten, de regio Zuid-Kennemerland, de ODIJ, de veiligheidsregio en de provincie om de wet goed in te voeren.

Op naar de omgevingsvisie

De koers is uitgezet
De Omgevingsvisie Velsen 2040 vervangt straks veel beleid op deelonderwerpen in de fysieke leefomgeving. Voordat we zover zijn, werkten we in 2021 eerst aan een zogenaamd Koersdocument. Hierin worden over 3 grote thema’s (gezondheid, wonen en duurzaamheid) een aantal knopen doorgehakt en ambities benoemd. Denk aan de locaties die we gebruiken om aan onze woningbouwopgave te voldoen, de eisen die we willen stellen ten aanzien van luchtkwaliteit en onze leefomgeving en hoe we vorm geven aan de energietransitie in onze gemeente. Deze ambities werken we in 2022 verder uit in een volledige omgevingsvisie waarin onder andere ruimtelijke ordening, wonen, klimaat en duurzaamheid, milieu, water, economie, cultuurhistorie en gezondheid samenkomen.

Zicht op en onder de grond
In 2021 hebben we ook de ondergrond als belangrijke bouwsteen voor de Omgevingsvisie bestempeld. De ondergrond moet ruimte bieden aan allerlei ontwikkelingen boven de grond. Denk aan de energietransitie en nieuwe kabels en leidingen die daarvoor nodig zijn. Of de aanleg van een warmtenet en de riolering voor nieuwbouw. In de ondergrond van Velsen is waarschijnlijk onvoldoende ruimte aanwezig om al die ontwikkelingen te kunnen ondersteunen. We hebben een complexiteitskaart ondergrond opgesteld die daar meer inzicht in geeft. De complexiteitskaart wordt in 2022 aangeboden aan het college. De gemeente Velsen was ook de trekker van een motie over de ondergrond op de Algemene ledenvergadering van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Met de IJmondgemeenten (en gesteund door gemeenten uit andere industriële clusters) heeft Velsen opgeroepen tot een gezamenlijke aanpak van Rijk, provincie en gemeenten. De motie is met 98% van de stemmen aangenomen.

Uitvoering geven aan de structuurvisie

In 2021 zijn verschillende acties uitgevoerd om de structuurvisie verder uit te werken. We werkten aan de gebiedsvisie Pont tot Park (zie hierna) en de ontwikkeling van verschillende bouwlocaties. We hebben voor de realisatie van de Energiehaven een bestemmingsplan in procedure gebracht en een Milieueffectrapportage opgesteld. Ook is het bestemmingsplan voor de Hofgeest vastgesteld. Er worden bijna 400 woningen gebouwd.

Sterke steden hebben sterke landschappen

De Metropoolregio Amsterdam (MRA) ziet een grote economische groei en een toenemend inwoner- en bezoekersaantal. Dat biedt kansen, maar heeft ook gevolgen voor de drukte op de weg, de ruimte voor natuur en andere opgaven in de regio. Vanuit verschillende beleidsvelden dachten we daarom mee over de verstedelijkingsstrategie. Deze verstedelijkingsstrategie is eind 2021 bestuurlijk in de MRA vastgesteld.

Vanuit het platform Landschap leverden we voor de regio IJmond input op de Verstedelijkingsstrategie en de uitwerkingen voor het Noordzeekanaalgebied en Zuid-Kennemerland. Klimaatadaptatie, spreiding van de toenemende recreatiedruk, versterking van de biodiversiteit en de toekomstige beheeropgave van het landschap worden hierin meegenomen.

In 2021 werkten we met het recreatieschap aan het entreegebied van Snowworld. Met het Nationaal Park Zuid-Kennemerland zijn we begonnen met het realiseren van recreatief-ecologische verbindingen tussen beide grote groengebieden. De provincie heeft in 2021 vaart gezet achter de realisatie van het Natuurnetwerk Nederland. Als gemeente zijn we hier nauw bij betrokken om zowel natuur- en klimaatdoelen te bereiken, als ook de belangen van grondeigenaren en ondernemers in het gebied te behartigen.

Realiseren van ontwikkellocaties

In 2021 boekten we voortgang bij een groot aantal gebiedsontwikkelingen en ruimtelijke projecten van derden. Op de locaties Triangel Stratingplantsoen (45 woningen) en de Orionweg (94 woningen) zijn nieuwe woningen opgeleverd. De bouw op de locaties Velserbroekse Dreef (72 woningen), Witte Kinderhuis (16 woningen) en Kerkweg 67a (5 woningen) is gestart. De raad stelde de bestemmingsplannen vast voor de locaties Hofgeest (380 woningen), De Schouw (38 woningen) en Litslaan (11 woningen) vast. Voor de locatie Missiehuis (80 woningen) is het bestemmingsplan ter inzage gelegd. Daarnaast stelde de raad een startdocument vast voor de locaties Hofgeesterweg 63 (circa 50 woningen) en Platbodem (72 woningen). Tot slot maakten we een start met de vernieuwing van verschillende locaties, zoals de Wouwenkoplaan (woongroep), Broeklanden (circa 40 woningen) en de Vlietweg.

De coronacrisis lijkt weinig invloed te hebben op gebiedsontwikkelingsprojecten. De meeste projecten hebben betrekking op woningbouw. De vraag naar woningen blijft onverminderd hoog.

IJmuiden Pont tot Park

We gaan verder met de transformatie van IJmuiden, waarbij de nadruk ligt op stadsvernieuwing in samenwerking met de woningcorporaties en marktpartijen. In 2021 is de gebiedsvisie Pont tot Park door de gemeenteraad vastgesteld. Hiervoor doorliepen we een samenspeltraject met een breed uitgezette enquête en gesprekken met belanghebbenden.
De gebiedsvisie beschrijft de gewenste ontwikkelrichting van grofweg het gebied tussen het Pontplein en het Stadspark en de Heerenduinweg en de Kanaaldijk. Met de uitvoering van de gebiedsvisie moet IJmuiden worden klaargestoomd voor de toekomst. Het gaat met name om vernieuwing van de huurwoningvoorraad, toevoeging van woningen, het concentreren van winkels tussen het Marktplein en Velserduinplein, het maken van een horecaplein van Plein 1945 en een verbeterde verkeersstructuur.

Met Woningbedrijf Velsen zijn wij een partnerselectieprocedure gestart. We zoeken naar een ontwikkelende partij die de gemeente en het Woningbedrijf voor langere tijd bijstaat in de uitvoering van Pont tot Park.
De 1e stap is gezet met de ontwikkeling van de locatie aan de Waal- en Dolfijnstraat van Woningbedrijf Velsen. Hiervoor is een uitgebreid participatietraject gestart waarin Woningbedrijf en gemeente samenwerken.

Kustvisie

De samenwerking tussen private partijen Seaport IJmuiden Onroerend Goed en Kondor Wessels Vastgoed is gestopt. Hierdoor is vertraging in het planproces ontstaan. In juni 2021 is de project BV opgeheven. Er ligt een concept ontwikkelplan dat voor de gemeente nog steeds als kader kan dienen voor de realisatie van de Kustplaats IJmuiden aan Zee. De gemeente zoekt samen met Seaport Onroerend Goed naar andere mogelijkheden om dit gebied te ontwikkelen.

Sportpark Zeewijk, Schoonenberg & Waterloo

We werken aan een aanpak om de sportparken Zeewijk en Schoonenberg/Waterloo aantrekkelijker, openbaar toegankelijk en multifunctioneler te maken voor de gebruikers en bezoekers.

Korfbalvereniging DKV verhuisde daarom van sportpark Schoonenberg naar sportpark Zeewijk. Zij spelen nu op 2 nieuwe kunstgrasvelden. Op sportpark Schoonenberg komt hiermee ruimte vrij voor een wedstrijdvoetbalveld.

Tijdens de uitwerking van de visie op sportpark Schoonenberg werden de ambities van Telstar voor uitbreiding en doorontwikkeling van het stadion steeds prominenter. In 2021 deelden we het project op in 3 gebieden: het Telstarstadion, Sportpark Schoonenberg en het Waterlooterrein.

De wensen van Telstar, de gemeente en andere betrokkenen over het Telstarstadion zijn verzameld. We zijn gestart met een stedenbouwkundig uitwerking. In februari 2022 worden de 1e resultaten met de gemeenteraad gedeeld.

In 2020 is voor het sportgedeelte een gebiedsvisie vastgesteld. Het beschikbare budget bleek onvoldoende om de hele visie te realiseren. De raad beeft besloten budget beschikbaar te stellen, zodat een kunstgrasvoetbalveld aangelegd kan worden, er LED-veldverlichting wordt aangebracht en het entreegebied van de hockeyvereniging verbeterd wordt.

De locatie VV Waterloo is in 2020 en 2021 onderdeel geweest van de Dorpsdialoog Driehuis. Uitgangspunt is dat de locatie bestemd blijft als woningbouwlocatie. De ontwikkeling van de locatie VV Waterloo wordt gezamenlijk met de herinrichting van Schoonenberg opgepakt.

Havenkwartier

Viskade en FISH
De gemeente Velsen bracht samen met Zeehaven IJmuiden een nieuwe kade aan en vernieuwde het hele openbaar gebied van de Halkade, tussen de Dokweg en de Margadantstraat.

Voor de nieuwe viskade is de verkoop van een stuk grond voorbereid met het doel om het gebied een impuls te geven. Samen met ondernemers uit het gebied brachten we in kaart welke ontwikkelingen hier een bijdrage aan leveren. Door beperkte capaciteit binnen de gemeente is in 2021 besloten het project FISH tot maart/april 2022 uit te stellen. De ondernemers zijn daarover geïnformeerd. Begin 2e kwartaal 2022 stelt de gemeente de kaders en randvoorwaarden voor de verkoopprocedure, de planning en de eventuele betrokkenheid van ondernemers bij de ontwikkeling van de FISH kavel op.

Oud IJmuiden algemeen
De gemeente stelde samen met een communicatiebureau een vragenlijst op en nodigde wijkbewoners uit voor een online bijeenkomst. Dit om na te gaan wat er in Oud IJmuiden leeft. Ook wilde de gemeente graag weten of en hoe de inwoners van Oud-IJmuiden betrokken willen worden.

Oud IJmuiden (ontwikkeling blok 1)
De gemeente heeft in 2021 nader onderzoek uitgezet om de overdracht van de wegen rondom blok 1 - op de kop van de Kanaalstraat, Ericssonstraat en het Sluisplein - van Zeehaven naar de gemeente in gang te zetten. Dit onderzoek loopt door in 2022. Na dit onderzoek wil de gemeente meewerken aan de mogelijkheden voor een recht van opstal voor ontwikkelaar BPD ten behoeve van het slaan van de bronput. BPD gaat blok 1 namelijk verwarmen met een warmte- koudeopslag.

BPD diende de ruimtelijke onderbouwing eind 2021 in bij de gemeente. De omgevingsvergunning wordt parallel ingediend aan de afwijkingsprocedure om af te kunnen wijken van het bestemmingsplan.

Oud -IJmuiden (particuliere initiatieven)
In 2021 zijn er door particulieren verschillende ruimtelijke initiatieven ingediend voor Oud-IJmuiden. Om de initiatieven mogelijk te maken moet een ruimtelijke procedure worden doorlopen en moeten er privaatrechtelijke) afspraken gemaakt worden. In 2022 kijken we of de principeaanvragen in behandeling kunnen nemen.

Omgevingstafel Havenkwartier/Oud IJmuiden
De leden van de Omgevingstafel zijn in 2021 tweemaal bij elkaar geweest.
Belangrijke gespreksonderwerpen waren de haalbaarheid van walstroom voor zeeschepen/de ferry, parkeeroplossingen, nieuwe lokale woningbouwinitiatieven, stand van zaken van de BPD blokken en gebiedscommunicatie.

Kleinschalig Opdrachtgeverschap II (Lagersstraat-Jmuiden en Van Diepenstraat-Velsen-Noord)

In 2021 zijn alle kavels voor het project Pionieren in IJmuiden verkocht. In de Lagersstraat hebben we 14 kavels en aan de Van Diepenstraat 17 kavels aangeboden. In het 2e kwartaal van 2021 is er op de locatie Lagersstraat archeologisch onderzoek verricht. Hieruit kwam naar voren dat er in het middendeel van het terrein een nederzetting heeft gelegen. De archeologen veronderstellen dat er gedurende de 2e en 3e eeuw na Christus gewoond is aan de Lagersstraat. Een aantal kopers is inmiddels eigenaar van de kavel. De resterende kavels worden in 2022 in eigendom overgedragen.

Aanpassen bestemmingsplannen voor ruimtelijke ontwikkeling

De gemeente stelde in 2021 verschillende bestemmingsplannen vast om onder andere woningbouw mogelijk te maken. Zo zijn de plannen voor de Hofgeest, de Schouw, de Litslaan, bedrijventerreinen Velsen Noord, vastgesteld. Inwoners, ondernemers en externe partijen werden op inspraak- en informatieavonden betrokken bij het opstellen van deze plannen. Daarnaast zijn diverse bestemmingsplanprocedures gestart of verder uitgevoerd, zoals voor Missiehuis Park, Westlaan en de Energiehaven.

Behandelen van vergunningaanvragen

Er zijn dit jaar minder omgevingsvergunningen afgehandeld, mogelijk als gevolg van de tijdelijke stop op de behandeling van principeverzoeken (voorbode voor een definitieve aanvraag). Zie verder het programma Burger en bestuur.