Het versterken van de leefbaarheid en veiligheid voor inwoners, bedrijven en bezoekers.

Aanpak ondermijnende criminaliteit

Ondermijning betekent dat de bovenwereld en de onderwereld met elkaar verweven raken. Dit kan de rechtsorde verstoren. Ondermijning komt in iedere gemeente voor, ook in Velsen.

In 2021 hebben wij de aanpak ondermijning concreet en integraal vormgegeven. In 2021 hebben wij 0,5 fte extra formatie aangevraagd voor de functie van regisseur ondermijning, omdat is gebleken dat het thema niet voldoende kan worden opgepakt met 0,5 fte. Dit is incidenteel toegekend voor 2022. Om de aanpak van ondermijning stevig neer te zetten is structurele capaciteit nodig. Het haventeam 2.0. is verder ontwikkeld. Er is een tactisch kernteam aangesteld onder voorzitterschap van de gemeente dat:

• Het team aanjaagt om gezamenlijk ondermijnende fenomenen te onderzoeken en aan te pakken; prioriteiten stelt in nauwe afstemming met de burgemeester, gebiedsofficier, teamchef politie, commandant Koninklijke Marechaussee, teamleider Belastingdienst en adviseur Regionaal Informatie en Expertise Centrum (driehoek plus).
• Integrale acties uitzet om tot aanhoudingen en verstoring van ondermijnende activiteiten over te gaan. Voorbeelden hiervan zijn een controle op drugspanden en in de jachthaven.

In 2021 is aan een aantal lokale ondermijningszaken gewerkt. Dit deden we samen met partners zoals de politie, de Belastingdienst, het Openbaar Ministerie en Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC). In sommige gevallen leidde dit tot strafrechtelijke vervolging. In andere gevallen wordt nog onderzoek gedaan.

In 2021 is een plan van aanpak gemaakt naar aanleiding van de weerbaarheidsscan die in 2020 is opgeleverd. Dit plan van aanpak is met meerdere afdelingen samen opgesteld en voorgelegd aan directie en management.

Er is een themateam ondermijning samengesteld, met de regisseur Ondermijning als trekker. Daaraan gekoppeld is een Lokaal Informatie Overleg opgestart, waarin diverse interne vakafdelingen deelnemen. In dit overleg worden interne signalen van mogelijk ondermijnende activiteiten met elkaar besproken, geduid en onderzocht.

We zijn in 2021 gestart met de app: meld een vermoeden. In deze app kunnen collega’s en ketenpartners vermoedens van ondermijning melden. Sinds november 2021 kunnen ook raadsleden vermoedens melden via de app.

Drugsaanpak

In Velsen is in 2021 opgetreden tegen 7 drugspanden. Daarvan zijn 4 drugspanden gesloten en is in 3 gevallen een waarschuwing gegeven. Ook is extra ingezet op de bestuursrechtelijke aanpak van overlast gevende drugshandel. Er is in totaal 6 keer een last onder dwangsom opgelegd. Daarnaast heeft 1 drugshandelaar een dwangsom moeten betalen.

In 2021 is belangrijke voortgang geboekt met de integrale aanpak drugsoverlast. Problemen worden op deze manier zowel wijkgericht als gemeentebreed aangepakt. Er zijn verkennende gesprekken gevoerd met wijkteams en wijkplatforms. We richten ons op jeugd, verslavingsproblematiek, overlast in de woonomgeving en verward gedrag als gevolg van drugsgebruik. Vanuit het beleidsthema ‘zorg & veiligheid’ is in 2021 een interne stuurgroep ingericht op het snijvlak van zorg en veiligheid. Verbinding tussen deze domeinen op verschillende niveaus is van groot belang voor de signalering en aanpak van knelpunten. De drugsaanpak hangt sterk samen met de wijkgerichte aanpak veiligheid en gebiedsgebonden werken. In 2021 is een analyse verricht naar drugsnetwerken in IJmuiden. Ook is in 2021 een start gemaakt met project Clavis. Vanuit dit project werken inwoners aan een interventiestrategie gericht op het doorbreken van het taboe rond drugscriminaliteit. Door de coronamaatregelen zijn de sessies waarin de interventie wordt bedacht en ontworpen verschoven naar 2022.

High Impact Crimes

High Impact Crimes (HIC) is een verzamelnaam voor ingrijpende delicten als woninginbraak, overvallen, straatroof en geweldsmisdrijven. In 2021 is het aantal HIC's in Velsen verder gedaald. De coronamaatregelen speelden hierbij een belangrijke rol. We vergrootten de weerbaarheid tegen HIC's. Bijvoorbeeld tijdens de week van de Veiligheid met het Burgerprogramma Redzaam. Dit programma bestaat uit workshops en trainingen voor inwoners. Hoe te handelen? Hoe kun je jezelf beter beschermen tegen criminaliteit? En wat kun je zelf doen in de tijd dat professionele hulpverlening er nog niet is?

Veilige havens

In 2019 is het meerjarenproject Maritieme Smokkel gestart. Het project is verdeeld in 4 deelprojecten met alle 4 een andere focus. We nemen ambtelijk deel aan 2 projecten. Daarnaast is de burgemeester
ambassadeur Maritieme Smokkel. In 2021 voerden wij gesprekken met Seaport Marina over de mogelijkheid tot invoering van een nieuw digitaal nachtregister.

Er is een bedrijvenscan uitgevoerd op de autobranche in het IJmuider havengebied. Samen met onder andere politie, marechaussee, omgevingsdienst IJmond, belastingdienst en douane zijn de betreffende bedrijven geanalyseerd en beoordeeld en is er aan het eind van het traject een actiedag geweest, waarbij de overgebleven bedrijven zijn bezocht en gecontroleerd.

Afgelopen jaar namen we het initiatief om een integrale aanpak op ondermijnende drugscriminaliteit in het Noordzeekanaalgebied te starten. Hiervoor hebben wij gesprekken gevoerd met verschillende ketenpartners, betrokken gemeenten en het ministerie van Justitie en Veiligheid. Eind 2021 hebben RIEC Amsterdam-Amstelland en RIEC Noord-Holland afgesproken deze aanpak samen op te pakken.

Cybercriminaliteit

In 2021 is Velsen gestart met het project Geldezels. Dit zijn mensen die hun bankrekening, al dan niet onbewust, uitlenen aan cybercriminelen. Het betreft vaak jongens tussen de 18-23 jaar. In 2021 startten we met een online campagne om dit probleem te voorkomen. De campagne bestaat uit voorlichtingslessen op het voortgezet onderwijs en informatie voor scholen en ouders ter bewustwording. In 2022 bouwen we dit uit met repressieve interventies.  

Op 11 november 2021 is samen met de BIZ Havengebied IJmuiden, IJPOS en Politie NH het Meldpunt Cybersecurity Havengebied Velsen opgericht. Dit is bedoeld voor ondernemers in het havengebied en bestaat uit een beveiligd digitaal platform waar tips & tricks, workshops, trainingen op maat en nieuws vanuit politie en (regionale) overheid te vinden is. Het meldpunt is ook een eerste hulplijn voor leden van IJPOS en BIZ in geval van een cyberaanval. De belangrijkste doelstelling van het Meldpunt is het verhogen van de cyberweerbaarheid van de bedrijven in ons havengebied, individueel én gezamenlijk.

Aanpak mensenhandel

Bij mensenhandel gaat het bijvoorbeeld over seksuele uitbuiting, arbeidsuitbuiting of criminele uitbuiting. In 2022 moet elke gemeente een duidelijke aanpak mensenhandel hebben, en moet deze geborgd zijn.
Eind 2021 is daarom het uitvoeringsplan aanpak mensenhandel door het college vastgesteld. Dit betreft een integrale aanpak op basis van 4 pijlers (bewustwording, signaleren, stoppen en ondersteuning en nazorg). De aanpak hangt samen met de beleidsthema’s ondermijning en jeugd (criminele uitbuiting van jeugd). Het bestuurlijk toezicht op prostitutie dat in 2021 opgestart en per 1-1-2022 in werking is getreden draagt in 2022 naar waarschijnlijkheid bij aan het zicht op seksuele uitbuiting. Met een interne aandachtsfunctionaris mensenhandel beleggen we de aanpak goed binnen de gemeente en houden we regie.

Jeugdoverlast, jeugdcriminaliteit en pilot Jeugdboa's
Om criminaliteit onder jeugd te voorkomen en te bestrijden is Velsen in 2021 op IJmondiaal niveau gaan samenwerken om het bezit van steekwapens onder jeugd tegen te gaan. De bewustwordingscampagne YouChoose is opgezet. De campagne bestaat uit een actie om vrijwillig steekwapens in te leveren en het geven van voorlichtingslessen op middelbare scholen. Het actieplan loopt nog door tot eind 2022.

In 2021 zijn we gestart met de pilot jeugdboa's, betaald met subsidie vanuit het ministerie. De pilot is succesvol. De jeugd op straat is goed in beeld is gebracht. De jeugdboa's pakken overlast gericht aan en helpen voorkomen dat jongeren afglijden naar criminaliteit. De gemeenteraad verlengt de pilot in 2022. Deze keer wordt de pilot betaald met gemeentegeld. We zetten de aanpak vanuit de jeugdboa’s voort. Met de informatie die de jeugdboa’s in 2021 verzameld hebben, richten we ons in 2022 specifiek op de aanpak van problematische jeugdgroepen.

Inzet handhaving openbare ruimte

De handhavers van Team Handhaving Openbare Ruimte (THOR) zijn in 2021 vooral bezig geweest met het handhaven van de coronamaatregelen en de tijdelijke coronawet (Trm). En met het strandseizoen, de noodmaatregelen en jeugdoverlast. Er is minder tijd geweest voor handhaven op afval, honden en parkeren.
We versterkten de samenwerking met ketenpartners, zoals de politie. De politie trekt zich op steeds meer vlakken terug, waardoor meer inzet van de handhavers nodig is. Het team wordt dan ook uitgebreid.

2021: Veiligheid medewerkers THOR: bodycams en deelname pilot wapenstok
Sinds eind december 2020 dragen de medewerkers van THOR een bodycam. In 2021 is de bodycam geëvalueerd. Het blijkt dat de bodycam een positieve impact heeft op de veiligheid van de medewerkers. De bodycam heeft een preventieve werking, waardoor daadwerkelijk handhavend optreden minder snel nodig is. De agressie richting handhavers nam af.

Velsen doet mee aan de pilot korte wapenstok. Op 14 januari 2021 zijn zeven medewerkers van het team THOR uitgerust met de korte wapenstok. De betreffende medewerkers geven aan dat de apenstok preventief werkt en dat zij zich met de wapenstok een stuk veiliger voelen. De korte wapenstok is tijdens de pilot 5 keer uit het holster gehaald en 1 keer gebruikt. De looptijd van de pilot is verlengd door tot 1 juli 2022. De reden hiervoor is dat de (landelijke) evaluatie nog niet is afgerond, waardoor er nog geen besluitvorming mogelijk was door de minister.

Vuurwerk tijdens de jaarwisseling

De afgelopen 2 jaar hebben we te maken gehad met een landelijk vuurwerkverbod vanwege corona. Dit was noodzakelijk om de ziekenhuizen en hulpverleners te ontlasten. Het aantal ongelukken tijdens de jaarwisseling 2021-2022 was een stuk hoger dan in 2020-2021. Vooral met F1 vuurwerk, dat wel was toegestaan. De vuurwerk-inleveractie, welke wij gefaciliteerd hebben voor alle gemeenten in de regio, leverde in 2021 23 kilo vuurwerk op. Dit is minder dan vorig jaar (60 kilo). Dit keer zat er wel veel zwaar vuurwerk bij zoals Cobra's en nitraten.

Reddingsbrigade, verbetering relatie en zicht op strand

Met de reddingsbrigade hebben we gekeken wat precies hun taken zijn. Hoe ze deze uitvoeren en hoe ze het geld dat ze hiervoor krijgen gebruiken. Daarnaast hebben we samen gekeken naar hoe we verder willen in de toekomst. Dit heeft geleid tot het verstrekken van een subsidie per 2022. Het proces hiernaartoe is de samenwerking en de relatie ten goede gekomen. Er is ook nagedacht over hoe we het zicht op het strand vanuit uitkijkpost De Waecker kunnen verbeteren. Een deel van de duinen afgraven bleek te kostbaar. Er loopt op dit moment een onderzoek naar alternatieven.

Aanpak agressieve honden

In 2021 zijn naar aanleiding van (bijt)incidenten in totaal 3 aanlijn- en muilkorfgeboden opgelegd voor gevaarlijke honden.

Integraal Meerjarenbeleidsplan Veiligheid

De 34 gemeenten in Noord-Holland, het Openbaar Ministerie en de nationale politie in de politie-eenheid Noord-Holland stellen elke 4 jaar een Integraal Meerjarenbeleidsplan Veiligheid op (IMV). Daarin staan gezamenlijke doelstellingen voor de aanpak van veiligheidsknelpunten in Noord-Holland. Dat plan loopt vanaf 2019 tot en met 2022 en is de basis voor onze eigen Kadernota Veilig in Velsen 2019-2022.

Op 8 juli 2021 is besloten om de looptijd van het huidige IMV met 1 jaar te verlengen. Het doel van de verlenging is om de nieuwe gemeenteraden beter in positie te brengen en beter aansluiting te vinden bij lokale integrale veiligheidsplannen (IVP’s). Voorbereidingen voor het nieuwe IMV vinden tegelijk plaats met de installaties van de nieuwe gemeenteraden en de vaststelling van de lokale integrale veiligheidsplannen. Door de beleidsplanperiode eenmalig met 1 jaar te verlengen, hebben nieuwe gemeenteraden meer ruimte om mee te werken aan het IMV 2024-2027.

Kadernota Veilig in Velsen

Voor de periode 2021-2022 is integrale veiligheid met de focus op ondermijning en drugsoverlast het speerpunt. We hebben extra aandacht voor handhaving, ondermijning en jeugd & criminaliteit. Om op de onderbezetting van de politie te anticiperen, is in 2021 het Integraal Veiligheidsplan 2021-2022 vastgesteld (IVP). Dit IVP betreft een verdere uitwerking van de Kadernota.

Handhaving openbare orde

Handhaving van de openbare orde werd in 2021 gekenmerkt door de coronamaatregelen en de sociale en economische gevolgen daarvan. Het in goede banen leiden van protesten, door het beperken van gezondheidsrisico's en het voorkomen van (ernstige) verstoring van de openbare orde hebben veel inzet van gemeente en politie gevraagd. De succesvolle Velsense aanpak leidde tot landelijke aandacht (artikel in Binnenlands Bestuur) en compliment van minister Grapperhaus.

Lokale gezagsdriehoek

In 2021 is de Lokale gezagsdriehoek vaker bijeen geweest dan voorgaande jaren. Dit had vooral te maken met een corona-gerelateerde toename van het aantal dreigingen van verstoring van de openbare orde. Het driehoeksoverleg met voetbalclub Telstar (vierhoek) is juist minder vaak bij elkaar geweest door de coronamaatregelen.

Melden van verdachte situaties: doen!

Velsen stimuleert inwoners om verdachte situaties bij de politie te melden. Dat kan via 112, het algemene nummer 0900-8844 of via Meld Misdaad Anoniem. We vinden het van groot belang dat onze inwoners bekend zijn met de verschillende meldingsmogelijkheden bij overlast, criminaliteit of verdachte situaties. Hoe groter de meldingsbereidheid, hoe groter de kans dat iemand op heterdaad betrapt wordt. In gesprekken met wijkplatforms is dit dan ook een belangrijk aandachtspunt. Verder kunnen inwoners zich aansluiten bij Burgernet. Deelnemers ontvangen een bericht met informatie als er net een strafbaar feit is gepleegd, of als een persoon vermist is. Dat leidt vaak tot bruikbare tips voor de politie.

Sinds 2014 bestaat het project Horen, Zien en Melden. We gebruiken facebook (6.500 volgers) om informatie te delen over gepleegde woninginbraken, en de aanhoudingen van inbrekers die dankzij inwoners zijn gedaan. Eind 2021 zijn we met politie in gesprek gegaan om te kijken of deze facebookpagina nog functioneert zoals bedoeld en wat er eventueel aan verbetering nodig is.

Crisisbeheersing en Bevolkingszorg

De gemeenten in de veiligheidsregio Kennemerland vormen samen de crisisorganisatie Bevolkingszorg. Bevolkingszorg is onderdeel van de Veiligheidsregio Kennemerland (VRK). Taken van Bevolkingszorg zijn onder andere crisiscommunicatie, publieke zorg en informeren. De organisatie van deze taken is vastgelegd in het deelplan Bevolkingszorg.

In 2021 zijn het deelplan bevolkingszorg en de instructie Werkwijze Stafsectie Bevolkingszorg geactualiseerd. De backoffice op het gemeentehuis is vervallen. In plaats daarvan komt er een centrale, uitgebreide stafsectie. Op deze manier zitten we dichterbij de andere crisisteams, worden diverse rollen ondergebracht bij de stafsectiemedewerkers en zorgen we dat we met nog meer kennis en kunde aan de slag kunnen bij een GRIP-situatie.

In 2021 is gestart met het vernieuwen van het rampenbestrijdingsplan Tata Steel. Naar verwachting wordt het plan in 2022 vastgesteld.

Gemeentelijke organisatie bij crises en incidenten

De gemeente heeft ook een lokale crisisorganisatie die zich bezighoudt met openbare orde en veiligheid binnen de gemeente. Hiervoor is er 24/7 een piketmedewerker bereikbaar voor vragen rondom de lokale openbare orde en veiligheid. Dit bestaat naast de multidisciplinaire crisisorganisatie en Bevolkingszorg. Voorheen was de organisatie hiervan vastgelegd in het Lokaal Incidentenprotocol Velsen. In 2021 is dit vervangen door een lokaal Draaiboek OOV Piket, om zo de lokale crisisorganisatie te professionaliseren.

Veilig Noordzeekanaal

Velsen neemt deel aan overleggen over de veiligheid op en om het Noordzeekanaal. Dat doet Velsen  samen met de andere Noordzeekanaalgemeenten, de politie, Havenbedrijf Amsterdam, Rijkswaterstaat, Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied en de veiligheidsregio’s Kennemerland, Zaanstreek Waterland en Amsterdam Amstelland in het DOVN. Dit is een netwerkorganisatie die meedenkt over de openbare orde en veiligheid en nautische, fysieke en milieuveiligheid. Dit netwerk draagt bij aan een goede coördinatie van de werkzaamheden die de verschillende organisaties (vanuit hun eigen bevoegdheden) hebben als het gaat om de veiligheid op en om het Noordzeekanaal.

Verordening havenveiligheid

De burgemeester van een havengemeente heeft een aantal wettelijke taken op gebied van veiligheid in de haven. Denk aan het toezicht op naleving van wetgeving of certificering van bedrijven die internationaal scheepvaart ontvangen en afhandelen (de International Ship and Port facility Security Code). De gemeenteraad stelt de Regionale Havenverordening vast. In 2021 is gewerkt aan een nieuwe havenveiligheidsbeoordeling. Deze beoordeling is de basis voor nieuwe havenveiligheidsplannen. De havenveiligheidsboordeling en het havenveiligheidsplan zijn wettelijke verplichtingen van de burgemeester, voortvloeiend uit de Havenveiligheidswet.

Diversiteit is belangrijk

Velsen is Regenbooggemeente. Een Regenbooggemeente is een gemeente die actief beleid ontwikkelt voor de acceptatie van lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuele, transgender, en intersekse personen (LHBTI’s). In april 2021 is het Actieplan Regenboog-brigade Velsen gepresenteerd aan de Raad. De Velsense Regenboogbrigade organiseerde onder andere een theatrale talkshow ter gelegenheid van de internationale Coming Out Day. Ook organiseerden ze het succesvolle Roze Filmontbijt. Aan dit ontbijt zaten 235 leerlingen van het Ichthus Lyceum.

Discriminatie: iedereen moet makkelijk kunnen melden

Vanaf 2021 krijgen gemeenten structureel extra geld om antidiscriminatiebeleid te versterken. Bureau Discriminatiezaken Kennemerland (BDK), voert dit beleid voor ons uit. BDK nam in 2021 een communicatiebureau in de arm om een campagne te maken en uit te rollen voor meer bekendheid en betere vindbaarheid van de drie samenwerkende antidiscriminatiebureaus in Noord-Holland.

Polarisatie en radicalisering

In 2021 lieten veel inwoners zich online en via demonstraties stevig uit over het coronabeleid. We zagen hier polarisatie (wij-zij denken) en anti-overheidsdenken in terug. Dit heeft enkele keren geleid tot onaangekondigde protestacties met risico op verstoring van de openbare orde en flinke inzet van de politie. Zowel ambtelijk als bestuurlijk werken we samen in de regio. Dit doen we binnen het regionale project Contra-Terrorisme, Extremisme en Radicalisering (CTR) en we zoeken op landelijk niveau de samenwerking op met gemeenten met dezelfde problematiek. De verschillende gradaties van polarisatie tot radicalisering en extremisme hebben onze aandacht.

Bommenkaart

In 2021 is er een nieuwe bodembelastingkaart NGE opgeleverd. Dat is een belangrijke stap om te komen tot gemeentelijk beleid en een uitvoeringsplan over de omgang met niet gesprongen conventionele explosieven uit de Tweede Wereldoorlog.